In Nieuwegein wonen veel inwoners die soms een pet dragen en soms meerdere petten. Soms is het een man, soms is het een vrouw of… is de inzender genderneutraal. Eén ding hebben ze altijd gemeen: ze houden van Nieuwegein en wonen graag in Nieuwegein. Deze keer kijkt Jan met de Pet een paar weken terug.
Jan: Nieuwegein lijkt op het eerste gezicht misschien stil – een provinciestadje tussen Utrecht en IJsselstein. Maar wie verder kijkt, ziet een gemeente waar de politieke spanningen glimlachend de kop opsteken: van burgerparticipatie tot begrotingsdebacles.
1. Een try‑out voor directe democratie
Op 20 juni 2024 besloot de gemeenteraad met grote meerderheid het allereerste burgerberaad in te voeren, over zorg in de stad. 160 inwoners werkten vervolgens maanden aan 65 voorstellen over thema’s als jeugd, wonen en veiligheid; vijfenvijftig daarvan werden aangenomen. Het resultaat: een Burgerakkoord dat volgens het pas‑toe‑of‑leg‑uit‑principe ter behandeling aan de raad is voorgelegd. Een ambitieuze poging om inwoners écht deelgenoot te maken van gemeentelijk bestuur – en tot nu toe een unicum in de regio.
2. Riskeertive begroting: financieel ravijn op komst
Ondanks een positief resultaat over 2023 (75 % van de ambities gehaald, maar grotendeels met reserves) en een overschot in 2024, voorspelt de gemeente vanaf 2025 al tekorten. 2026 is het zogenoemde “ravijnjaar” waarin het Gemeentefonds met zo’n tien procent wordt gekort. De oppositie waarschuwt dat het geld alleen bedoeld is als er straks niets meer overblijft, terwijl de coalitie benadrukt dat de reserves juist nodig zijn voor grote investeringen: nieuw vastgoed, duurzame huisvesting, sportparken en de Rijnenburg‑wijkontwikkeling als mijlpaalproject.
In de begrotingsraad van juni 2025 is de discussie fel: CDA spreekt van “vet op de botten”, VVD waarschuwt voor optimisme, en VSP stelt zich kritisch op over de onverklaarde reserves. De coalitie is bereid risico’s te nemen, maar tegen welke maatschappelijke lasten?
3. Coalitie en oppositie: wie draagt straks de rekening?
De coalitie bestaat sinds 2022 uit GroenLinks, VVD, PvdA en Lokale Vernieuwing, onder het motto ‘Meer voor elkaar.’ Die verschillende signatuur leidt enerzijds tot krachtig bestuur op thema’s als sociale zorg en woningbouw, maar anderzijds tot interne spanningen rondom bezuinigingsmaatregelen. De oppositiepartijen – waaronder CDA, VSP en De Unie – vormen een kritisch blok dat vooral hamert op heldere uitleg van het gebruik van reserves en de noodzaak van belastingverhogingen.
4. Een burgemeester in het oog van de storm
Sinds juni 2023 is D66’er Marijke van Beukering de eerste vrouwelijke burgemeester van Nieuwegein. Haar rol kwam extra scherp in beeld na de tragische steekpartij waarbij een elfjarig meisje om het leven kwam; burgemeester Van Beukering kondigde aan dat de gemeente strenger gaat kijken naar meldprotocols. Haar positie markeert een delicate balans: zichtbaar leiderschap in crises én het behouden van vertrouwen in moeilijke tijden.
5. Vanuit Nieuwegein richting Rijnenburg: woningbouw als testcase
Nieuwegein heeft zich samen met de provincie en Utrecht gecommitteerd aan grootschalige woningbouw in Rijnenburg en Groot Merwede – tot 75.000 woningen. De samenwerking, inclusief de planning van de Merwedelijn, is ambitieus maar wordt door critici gezien als intentie zonder garanties. Het echte succes hangt af van infrastructuur en uitvoering.
Waar staan we nu?
| Thema | Stand van zaken |
|---|---|
| Burgerparticipatie | Innovatief maar moet nu leiden tot concrete besluiten en uitvoering |
| Financiën | Postpositief vandaag, maar dreigend tekort vanaf 2026 |
| Coalitiedynamiek | Sterke samenwerking tussen vier partijen, tegenover scherpe oppositiedruk |
| Woningbouw & infra | Grootse visie, afhankelijk van Rijkssamenwerking en uitvoering |
| Lokale veiligheid | Aangescherpte protocollen na incidenten, burgemeester toont zichtbaarheid |
Conclusie
Nieuwegein balanceert op een smalle richel: tussen vernieuwende burgerbetrokkenheid en financieel sober realisme; tussen ambitie en uitvoering; tussen bestuurseenheid en oppositiepleidooi. De komende jaren beloven spannend te worden: duurzaam beleid vraagt moed, maar ook helderheid en samenhang. De vraag is niet óf er bezuinigingen komen – maar of die de stad sterker achterlaten.
Nieuwegein bewijst dat kleine gemeenten grote politieke dynamiek kunnen hebben. Wie luistert, ziet: achter de façade van rust borrelt het debat – en dat maakt de stad levendiger dan ooit.
Jouw bijdrage
Heb je ook een pet of meerdere petten of helemaal geen pet op, maar zit je wel iets dwars of wil je je ongenoegen óf genoegen delen met onze lezers? Dat kan! Stuur je verhaal naar onze redactie en Jan of Jantine of… gaat ermee aan de slag. Wij spreken algehele anonimiteit af, daar is deze rubriek voor. Gegarandeerd!
Ontdek meer van De Digitale Stad Nieuwegein
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
